Pełen symboli budynek o powierzchni liczącej 12,8 tys. m2 autorstwa fińskiego zespołu Reinera Mahlamäkiego zachwyca geometrycznymi kształtami bryły i dynamicznym wnętrzem. Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN nieprzypadkowo umieszczono w centrum warszawskiej Dzielnicy Północnej. Niegdyś ten właśnie fragment miasta był dzielnicą żydowską, w której przed wojną tętniło życie w kawiarniach, sklepach i zakładach. Rozmawiano po żydowsku, hebrajsku i polsku. Bawiono się w kabaretach i teatrach. Ten sielski obraz na trwałe odmieniła II wojna światowa. Na terenie tym utworzono getto. Po wojnie pozostały tylko gruzy i silna wola zmian…Gmach muzeum, postawiony dokładnie naprzeciw pomnika Bohaterów Getta, ma prostą bryłę, która doskonale wpisuje się w otaczający park. Jest statyczny, wręcz chłodny. Pokryty miedzią i szkłem, które doświetla wnętrze i zapewnia grę świateł. Na jego najbardziej zewnętrznej części znajdują się hebrajskie i łacińskie litery, tworzące słowo Polin, nawiązujące do legendy o pierwszych żydowskich osadnikach na ziemiach polskich. Wejście do gmachu ma kształt hebrajskiej litery taw, którą rozpoczynają się słowa tarbut, czyli kultura oraz tewa, co znaczy arka. Pofalowane ściany w holu głównym budynku, przypominają swym kształtem wąwóz, nawiązując do przejścia Żydów przez Morze Czerwone. Z kolei przykuwająca wzrok wyrwa odzwierciedla wstrząsającą przerwę w 1000-letniej historii polskich Żydów – Zagładę. Znaczą część obiektu stanowi wystawa stała, która jest poświęcona historii Żydów polskich od średniowiecza aż do czasów współczesnych. W muzeum można zobaczyć także wystawy czasowe. Jest w nim również wielofunkcyjna sala kinowa i koncertowa na 450 osób oraz sale warsztatowe, prelekcyjne, przestrzeń dla dzieci i restauracja.
Stworzenie koncepcji architektonicznej, uwzględniające jednocześnie specyficzną historię i przeznaczenie budynku, nie było łatwym zadaniem. Zwycięski projekt autorstwa fińskiego studia architektonicznego Mahlamäki & Lahdelma sprawił, że muzeum jest nie tylko pomnikiem historii, ale także niezwykłym centrum kulturalnym i edukacyjnym.
Fot. W. Kryński/ www.polin.pl